Eine plattdeutsche online-Zeitschrift

Author

Nettelkonning

Nettelkonning has 17 articles published.

image_pdfimage_print

Nettelkönning 13: Plattdütske Literatur

in Allgemein by

Dat Plattdütske is mäisttied as een Spraoke anseihn, de de Lüe in’n Aoldag as mündliche Spraoke bruken dait. Man dat giff eene Riege van Lüe, de uck Plattdütsk schriewen deit. Vandage häff de Schriewer und Schriewerskes sümmes vääl Pläsier in ehre Modderspraoke Gedichte of Geschichten up’t Papier to brengen, fröiher gaff dat sogar Literaten as Fritz Reuter of Klausr Groth, de in ganz Dütskland bekennt wörn. Plattdüsk äs Literaturspraoke häff ene Tradition, de sogar all in’t Middelöller beginnen deit.

In düsse Utgave van de Nettelkönning giff dat folgende Bidräge:

Wi wünscht bi’t Läsen vääl Pläsier!

Nettelkönning 12: Plattdütsk unnersöken

in Allgemein by

An der Westfölske Wilhelms-Universität in Mönster is dat Plattdütske an dat Centrum för Nedderdütsk (CfN) de Gegenstand un dat Ziel van eene Riege van Projekten. Doa geiht dat to’n Biespiel daorüm ruttofinnen, wo dat Plattdüske vandage utsaiht, wecker Wöer datnoch häff, de sick van’t Haugdütske unnerschäiden dait. off wecke Besünnerheiten de Grammatik upwiest. Aower dat blieft nich bloß doabi, sünnern dat, wat rutfunnen wäer, schöll uck bruukt wäern, to’n Biespiel üm Lüe, de kien Plattdütsk spreken könnt, to ermöglichen, sick doamet to befaten. De Projekte, de an’t CfN to finnen bünt, wäerd in düsse Utgave van de Nettelkönnig vörstellt.

In düsse Utgave giff dat uk wäer näie plattdütske Wöer in de Rubrik Ik maok di Platt!

Wi wünscht jau bi’t Läsen vääl Pläsier!

Düsse Bidrag is schriewen in Emslänner PLatt.

Nettelkönning 11: Wegwesen

in Allgemein/Freizeit/Reise by

In de lästen twäi Jaohre was dat eene Saake, de för de mäisten Lüe unmöglich was: Wegföhrn. Urlaub maken. Verräisen. Döa Corona was an Wegwesen lange Tied nich an to denken. Tohuuse is dat ja uck wall moi, aower een will doch aff un tau uck maol wat anneres saihn. Maol wat erleben un annere Länner off Städte bekieken, off uck maol nix daun, dat hört doch doatau. De lästen twäi Jaohre häff dat för us uck noch maol klar wiest: Wegföhrn un wat erleben, dat is een Deel van’t Läven. Dat will een nich missen.

Die Bidräge in düsse Utgave van den Nettelkönning 11 befasst sick daorüm met dat „Wegwesen“:

In düsse Utgave giff dat uk wäer Bidräge in’n Westfäölsken Sprachkurs un näie plattdütske Wöer in de Rubrik Ik maok di Platt!

Wi wünscht jau bi’t Läsen vääl Pläsier!

Düsse Bidrag is schriewen in Emslänner PLatt.

Nettelkönning 10: Jubiläen

in Allgemein by

Dat griff een grooven Grund üm to fiern: De Nettelkönning geht in seine teihnte Utgave. Siet 2017 versöikt wi, eene Riege van Bidräge tohope to stellen, de sick üm ein bestimmtes Thema dreihen dait. Düt Maol geiht dat üm Jubiläen, de in 2021 of in ein of twee Jaohre fiert wäre schöllen. Dat is nämlick nich blots de Nettelkönning, de eine runde Taal upwiest, dat is kuck för annere so.

Düsse Utgaove häff de folgende Bidräge:

In düsse Utgave giff dat uk wäer Bidräge in’n Sprachkurs un näie plattdütske Wöer in de Rubrik Ik maok di Platt!

Wi wünscht jau vääl Pläsier bi’t Läsen!

Düsse Bidrag is schriewen in Emslänner Platt.

Nettelkönning 9: Späälen

in Allgemein by

In Tieden van Homeoffice un schloten Kinos, Theaters un Restaurants wärd tohuse wäer mehr späält. De Lüe entdeckt Brett- un Kaortenspääle as Schach un Skat wäer un Öllern un Kinner kaomt aobends tohope un versöikt, bäter as de annern to wäsen. So was dat fröier, vor 30, 40 Jaohren, nu kaom dat wäer trügge. Tominst een bitken.

Masse Lüe kennt de Spääle van fröier nich mehr, so as Schlag an de Wand, wat buten un met een Ball späält wärd, of dat Kartenspääl Knack, dat mannig Lüe uk wall Schwömmen nömt. In düsse Utgabe wan den Nettelkönning wärd düsse Spääle – un uk sücke, de well bekennt bünt – vörstellt. Dor is för Jung un Alt wat daobie:

In düsse Utgave giff dat uk wäer Bidräge in’n Spraokkurs, een Rezept /düt maol för Papaya-Orangen-Lemonaad) un näie plattdütske Wöer in de Rubrik Ik maok di Platt!

Wi wünscht jau vääl Pläsier bi’t Läsen!

Nettelkönning 8: Theater

in Allgemein by

De näieste Utgave van’n Nettelkönning dait sik met dat Theater befaten. De plattdütske Kulturlandskup is vandaage prägt döa Musik, Geschichten un döa plattdütske Schauspäälgruppen, die eens in’t heel Land finnan kann. Up de lüttkesde Döaper find een ene Theatergruppe, de plattdütske Schauspääle upföhrn dait. De Erfolg is faken groot, de Upführungen bünt mäisttied gaut besöcht un Karten bünt hart to kräägen. Dat licht viellicht uck doa an, dat de Schauspäälers faken Fründe, Familienmetglieder of Naohbers van de Lüe in’t Publikum bünt, un doa an, dat de Stücke mäisttied so dacht bünt, dat een masse lachen kann. De Theaterabend schöll ein Pläsier för alle wään.

De Utgave häff folgende Biedräge:

Uck in düsse Utgave giff dat wäer Biedräge ut de Rubriken Ik maak di Platt, ene näie Lektion ut den Westfäölsken Spraokkurs („Up Platt liäsen in eegener Sake – Lährböker to’t Mönsterlänner Platt“) un een Rezept, dütt maol för een Braatappel-Punsch.

Düsse Biedrag is schriewen in Emslänner Platt.

Nettelkonning 7: Spraokkontakt

in Allgemein by

As dat Plattdütske nich alläine up de Welt is, steiht dat jümmers met annere Spraoken in Kontakt. Vandaage is dat vör allen dat Hoogdütske, womet dat Plattdütske sik verglieken mott. Faken bünt Verännerungen in de Spraoken dat Ergebnis van den Kontakt tüsken Lüe, de up de eene Siete Plattdütsk un up de annere Siete Hochdütsk (of Nedderlandisk, Engelsk, een annern dütsken Dialekt of ene annere Spraoke) proten dait. Dat dat nich blots vandaage so is, dat kann een doa’an säihn, wo Wöer as Buddel of Fünte (für „Taufstein“, von fr. font) all so lange Deel van de plattdütske Spraoke bünt, dat de as Fremdwöer ut dat Französke gar nich mehr to erkennen bünt.

De näije Utgave van den Nettelkönning bestaiht ut folgende Bidräge:

Ji köönt ok in düsse Utgave wäer Bidräge ut de Rubrik Ik maok di Platt, ene Lektion ut den Westfäölsken Spraokkurs (Tallen) un twäi Rezepte finnen (Look-Koken met Speck; De nedderlansk Pudding: Vla).

Wi wünscht jau vääl Pläsier bi’t Läsen!

De Nettelkönning.

Düsse Bidrag is schriewen in Emslänner Platt.

Nettelkönning 6: Sport

in Allgemein by

De neijeste Utgave van den Nettelkönning befatt sik met ene van de mooiste Nääbensaken, de een finnen kann: Sport. Mass Lüe drievt sülvst Sport of freut sik doaröver, Lüe tautokieken, de Football späält of rieden dait. Dat is in Mönster jüst so as in Bremen, Hamburg of Dortmund un Magdeburg.

De Bidräge van düsse Utgave:

Ok in düsse Utgave giff dat ene Lektion in den Spraokkurs Westfäölsk un een Rezept to’n naohkooken (Haferflocken-Bananen-Kookjes).

Wi wünscht Jau veel Pläsier bi’t Läsen!

De Nettelkönning

Nettelkönning 5: Dat Ruhrgebiet

in Allgemein by

De Gägend tüsken Duisborg in’n Westen un Hamm in’n Osten, tüsken Lippe un Ruhr is lange Tied de wichtigste Industrieregion van Dütskland wäst. De Städte un Dörper wassen prägt dör Kaohle un Stahl un de Alldag van de Lüe dör harte Arbeid. Man dat dat nich allet was, wat dat Ruhrgebiet utmakt hätt, dat is vandaage up unnerscheidlike Wiese licht to säihn. Dat is ok Sport und Kultur, dat is de BVB un S 04 net as Bochumer Schauspielhaus un Weltärwe Zeche Zollverein. Un dat is de Vielfalt van de Spraoke, de plattdütsk prägt is un masse Inflüsse van andere Spraoken und Dialekten upnaohmen häff. Dat Ruhrgebiet häff masse Facetten un een paor dorvan bünt in düsse Utgave van’n Nettelkönning upschriewen:

Dat giff ok in düsse Utgave ene Lektion in den Spraokkurs Westfäölsk un een Rezept to’n naohkooken (Schlodderkappes). Ganz näi is de Rubrik „Ik moak di Platt!„, de sik üm Wöer kümmen daiht, de eens in’t Plattdütske (naoh) nich finnen kann un för de sinnige Vörschläge makt wärd.

Wi hoopt, dat Se de Bidräge van de nu all fiefte Utgave van’n Nettelkönning met Pläsier läsen daiht un wünscht jau ene bsinnlike Wiehnachtstied und allet Gaude för 2019!

De Nettelkönning.

Hans im Glück ut Herne 2

in Geschichte/Kultur by
  • IMG_1536.jpg

In’t Jaohr 1975 was de Stadt Wanne-Eickel dör de Gebietsreform in düsse Jaohr met de Stadt Herne tohoope settet und kreeg in düsse Tied den Naomen Herne 2. Obschons de Stadt mähr dann 100.000 Inwohners har, was se blots noch een Deel van ene annere Stadt. Dat kann een as een Sinnbäld för de faken leege Stimmung in düsse Tiden verstaihn. Dat överdracht sik ok up masse Lüe, de sik denkt: Mine Stadt is minner wichtig, üm uns sülvs dait sik uk nümms Gedanken maken.

De 1983 van dat ZDF sendete TV-Serie „Hans im Glück aus Herne 2“ wärd masse Besünnerheiten van’t Ruhrgebiet in düsse Tied upgreepen. Ut de Sicht van den 16jäöhrigen Hans Kolekta wiest de Serie, wecke Proble junge Lüe in düsse Tied harren. Dat was nich eenfak, ene Lehrstelle to finnen, de Jugendlichen wüssten faken nich, wat se met ehre Tied anfangen schöllen un hangt mäisttied bi ehrn läivsten Kiosk üm de Ecke rüm, drinkt Bier un sööcht een Sinn in’t Läben. Hans versöcht, ut düsse Düwelskring uttobreken, man dat is nich so eenfak.

De Serie was van’t ZDF blots eenmaol utstrahlt worden, dat gööv nie ene Wiederholung. 2009 was de Serie dann doch as DVD-Box wäer to finnen. Up düsse DVD giff dat ok ene Dokumentation met de Darstellers ut de serie und wat düsse Lüe – mäisttied Laien-Schauspälers – 30 Jaohre later makten. De Drööme, de de jungen Lüe domaols harn , bünt faken ok 30 Jaohre later nich waohr worden.

De Serie is een ihrlicket un mooiet Tüügnis van de 1980er in’t Ruhrgebiet un för dat Läven, de Probleme un Drömme van de jungen Lüe in düsse Tied.

Düsse Bidrag is schriewen up Emslänner Platt.

 

Quelle:

DVD „Hans im Glück aus Herne 2“, 3L Vertrieb 2009.

Go to Top